Önce uzlaşalım; 

Gençlerin karar alma mekanizmalarına dahil edilmesi, daha demokratik ve katılımcı toplumların oluşturulması açısından hayati bir önem taşımaktadır. Gençlerin toplumsal yaşama katılımı, sadece oy vermekten veya aday olmaktan ibaret değildir. 

Gençlik katılımı, şüphesiz ki ulusal ve uluslararası düzeyde olduğu kadar, genç yurttaşların yaşadıkları yerellerde de yaşamlarını etkileyen karar ve eylemleri etkileyebilme fırsatına sahip olmaları anlamına gelir.Yerel yönetimler ise yurttaşlara en yakından hizmet veren, gündelik hayatlarımıza ve ihtiyaçlarımıza çok daha yakın olan, dolayısıyla yurttaşlar olarak etkileşimimizin görece daha yüksek olduğu kamu birimleridir. 

Aslında, her gün gençlik hakları meseleleri ile uğraşmak zorunda olan yerel yönetimlerle genç yurttaşlar arasındaki bu yakınlık ise gençlerin yerel karar alma mekanizmalarına katılımını daha önemli kılmaktadır. Yerel Katılım, gençlerin demokrasi ve yurttaşlık deneyimini sadece öğrenmelerine değil, bu deneyimi bizzat uygulamalarına olanak sağlayabilecek potansiyeller taşımaktadır.

Peki gençler katılım haklarını kullanarak yerel karar alma mekanizmalarına dahil olabiliyorlar mı?

Avrupa Birliği Komisyonu tarafından hazırlanan 2022 Türkiye Raporu’nda Türkiye’nin bir gençlik stratejisi bulunmadığına ve Avrupa Gençlik Stratejisi doğrultusunda sivil katılıma ve gençlerin güçlendirilmesine öncelik verilmediğine dikkat çekilmiştir.

Verilerle konuşmak gerekirse 2024 Türkiye yerel seçimlerinde ;

• 18-29 yaşlarındaki genç adaylar, tüm adayların %15,99’unu oluşturdu. Büyükşehir belediye başkan adayları arasında gençlerin oranı sadece %5,99 iken, belediye başkan adayları arasında bu oran %10,96 oldu.

• Sonuçlara göre; 30 büyükşehir belediye başkanından hiçbirisi, 973 belediye başkanından sadece 8’i, toplam sayısı 2.563 olan il genel meclis üyelerinin sadece 103’ü, 34.932 belediye meclis üyesinin ise sadece 3.497’si genç.

Küçük bir hesaplama bize gösteriyor ki 2024 Türkiye yerel seçimlerinde toplam 38.498 kişiyi seçmişiz ve bunlardan sadece 3.608’i genç, yani seçilenlerin sadece %9,37’si genç! 

Veriler gösteriyor ki Türkiye’de gençlerin yerel yönetim süreçlerinde yeterince temsil edilmiyor, bu durum ise gençlerin karar alma süreçlerine katılımını artıracak politikalar ve mekanizmalara olan ihtiyacı daha da önemli kılıyor. 

Buna ek olarak  alanda yapılan çalışmalar, gençlerin yerel yönetimler bünyesindeki karar alma mekanizmalarına katılımlarının düşük olmasının çok katmanlı nedenleri olduğunu vurgularken bu nedenler iki eksende yoğunlaşmakta:  Yönetim katmanında gençlerin dahil olabileceği yeterli ve işlevli birim, meclis ve kurulların bulunmaması, ilişkili olarak gençlerin yerel yönetimlere katılım konusunda bilgi ve özgüven eksikliğinin olması.

O zaman şimdi  sayılardan değil ama birkaç gerçekten bahsedelim; 

• Türkiye’de gençler yerel yönetim süreçlerinde yeterince temsil edilmiyor,
• Gençlerin yerel yönetimlerin karar alma süreçlerine katılımlarını artırmakta zorluk yaşanıyor.
• Karar alma süreçlerine gençlerin katılabileceği yeterli ve işlevsel birim, meclis ve kurul bulmakta güçlük çekiliyor,
• Var olan katılım mekanizmaları gençler tarafından  yeterince erişilebilir ve güvenli bulunmuyor.

İşte bu yüzden programımız kapsamında katılım yerelde başlar diyerek;

• Gençlerin sadece seçmen veya izleyici değil, yerel karar alma mekanizmalarının aktif birer parçası olmalarını sağlayan; hem yönetişimde hem de karar alma süreçlerinde söz sahibi oldukları, daha güçlü bir pozisyona gelmelerini teşvik eden,
• Yalnızca gençleri değil, gençlik çalışanlarını,  gençlik örgütlerini ve diğer paydaşları içeren bir yaklaşımı benimseyen,
• Karar vericiler, uygulayıcılar ve gençler arasındaki işbirliklerini güçlendiren, demokratik, kapsayıcı, katılımcı, etkili ve sürdürülebilir yerel gençlik politikalarının üretilmesi gerektiğini savunuyoruz.